Over de gedeeltelijke lockdown van mijn vader, die langer dan 17 jaar duurde. En wat hij mij liet zien.

Mijn vader kon ieder moment doodgaan en ik moest direct terug naar huis. Dat is wat ze me na een lange busreis naar Vrsar in toenmalig Joegoslavië vertelden. Het was 3 mei 1986 en ik was in de laatste meivakantie van de lagere school een weekje weg met mijn beste vriendje en zijn ouders. Nog geen uur na aankomst in Vrsar zat ik alleen en in dezelfde warme bus als waar ik mee gekomen was, terug naar Nederland. Terwijl ik in Oostenrijk de uivormige kerktorens telde (als ik er geen zou missen dan zou hij dit overleven), verzekerde ik mezelf er kilometer na kilometer van dat alles goed zou zijn op het moment dat ik terug was. Want papa was altijd blij als hij mij zag.

Toen ik na zo’n twintig lange uren de oude ziekenhuiskamer van het Canisius in Nijmegen binnenstapte en mijn vader roerloos zag liggen aan verschillende apparaten, met een grote natte doek op zijn hoofd en een snoer uit zijn neus, werd mij in een fractie van een seconde helder waarom ik hier nu was. Huilend ben ik de kamer uitgelopen en ik heb tegen mijn moeder gezegd dat ik hem niet meer wilde zien.

Een week daarvoor nog lag de wereld aan zijn voeten. Mijn vader was Algemeen Directeur van Rockwool in Parijs en woonde in het centrum van de stad. Iedere vrijdagavond haalden mijn moeder en ik hem op van Schiphol en altijd stond hij mij op zaterdagochtend aan te moedigen bij hockey. Maar na zijn zware herseninfarct vond hij nooit zijn woorden meer helemaal terug, nooit meer kon hij echt lopen. Bij volle bewustzijn leefde hij meer dan 17 jaar in deze gedeeltelijke lockdown.

Met z’n drieën pakten wij ons nieuwe leven op. Soms met vallen, vaker met opstaan. Een paar keer per jaar was hij ontzettend boos. ‘Eén hand!’ riep hij dan en ‘kan niet praten!’ De rest van de tijd was hij opgeruimd, lief en vrolijk. Wij hadden elkaar, dat was het belangrijkste. Op momenten was ik zelf heel verdrietig en dat ben ik nog steeds wel eens, omdat ik zijn leven zó oneerlijk zwaar vond. Maar in de afgelopen maanden realiseer ik me meer dan ooit wat deze tijd mij gebracht heeft.

Zijn beperkingen accepterend, liet mijn vader zich niet leiden door wat hij niet kon, maar hij oogstte gretig op alles wat wél kon. Hij vocht zich als een leeuw terug in het leven. Twaalf weken na zijn herseninfarct, op zijn 46e verjaardag, stond hij op uit zijn rolstoel en zette voor de tweede keer in zijn leven zijn eerste stappen. Binnen een jaar ging zijn rolstoel voor lange tijd de kelder van ons huis in. En na zes zwijgzame maanden en wat gebrabbel zei hij, toen hij een weekend thuis was uit de revalidatiekliniek, pardoes een eerste woord tijdens het ontbijt:  ‘Boter.’ Of ik die even aan kon geven. Met zijn simpele zinnen van twee of drie woorden, wist hij ons alles te vertellen. Omdat de rechterzijde van zijn lichaam verlamd was, leerde hij zichzelf met zijn linkerhand schrijven. Dikke puzzelboeken vol schreef hij – iedere letter precies en netjes binnen de lijntjes.

Mijn vaders dagen waren eenvoudig, maar hij zorgde ervoor dat hij iedere dag iets had om zich op te verheugen. Een groot deel van de dag, zo’n twee uur, was hij bezig in de badkamer. Daar oefende hij luid hardop zijn taal voor de spiegel ‘A-E-U-O-I’. Ondertussen deed hij, zich vasthoudend aan de wastafel, op zijn manier zijn ‘squats’. Het hoogtepunt van zijn dag was borreltijd. Hij startte een half uur voordat mijn moeder thuiskwam van haar werk. Eerst pakte hij een flesje bier uit de koelkast: flesje in de ene broekzak, glas in de andere broekzak (oma, zijn moeder, had broeken met extra grote zakken voor hem genaaid). Vijf minuten lopen naar het grote bureau, waar hij éénhandig zijn biertje openmaakte. Paar stappen terug naar de karaf met sherry, waar hij het glas voor mijn moeder inschonk. Iedere dag veerde hij blij op als de voordeur openging en haar stem weer hoorde. Nooit meer in mijn leven heb ik iemand gezien die zó genoot van de eerste slok van zijn biertje als mijn vader. Teveel biertjes zorgden ervoor dat hij zijn evenwicht verloor en viel. Hij dronk dus, op een enkele uitzondering na, met mate.

Mijn vader genoot groots van de kleinste dingen in het leven die aan hem voorbij kwamen. ‘Titha!’ (De ‘G’ aan het begin van een woord was moeilijk, hij oefende net zo lang tot het lukte om ‘Githa’ te zeggen.) ‘Mooie vogel!’ Altijd riep hij mij als hij voor het keukenraam een vogel in de boom zag zitten, waarin mijn moeder vetbolletjes had gehangen. Koolmeesjes waren zijn favoriet. En, ‘All you need is love’, het was een programma waar hij in zijn vorige leven niet om gegeven had, maar mijn moeder en ik mochten ons niet verroeren als het op televisie was. Stelletjes die elkaar rennend in de armen vlogen, daar pinkte hij serieuze tranen bij weg. ‘Pachtig’ (zonder ‘r’) vond hij dat. Dat woord trouwens, dat mijn vrienden van toen, nu nog herhalen als ze het over hem hebben. Hij zei het een paar keer per dag.

Zonder dat ik Boudewijn al had ontmoet, hadden mijn ouders en ik het wel eens over mijn bruiloft. “Als het ervan komt, dan doe je niet de hele wandeling met Githa naar het altaar Jack, maar gewoon de laatste vijf stappen” zei mijn moeder dan tegen mijn vader. Dat was ons niet gegeven. Op onze trouwdag lag papa in het ziekenhuis. Hij kwam in een ambulance naar het kleine kerkje in Leur en op een brancard bracht hij mij naar de hand van Boudewijn. Hij was moe en had pijn. Ook toen was hij vastbesloten om het beste uit het moment te halen.

Twee maanden na onze bruiloft verhuisde mijn vader van het ziekenhuis naar het verpleeghuis en zei tegen ons: “Met Kerst thuis.” Hoop op betere tijden en heel hardnekkig vol levenslust doorleven, de brandstof van ons gezin. Maar na meer dan 17 bijzondere jaren, waarvoor ik nog iedere dag dankbaar ben, kon hij niet meer. Zeven dagen later overleed hij.

15 reacties op “Over de gedeeltelijke lockdown van mijn vader, die langer dan 17 jaar duurde. En wat hij mij liet zien.

  1. Lieve Githa, wat prachtig geschreven..! Ik kan me nog herinneren uit onze studententijd hoe belangrijk je vader voor je was en hoe bijzonder dat hij er nog bij was tijdens jullie bruiloft. Niet moeilijk om voor te stellen hoe trots hij op je geweest zou zijn! veel liefs, Maayke

  2. Lieve Githa, precies zoals jij het beleefd hebt, een krachtig,sterk emotioneel verhaal, vol met lieve herinneringen.
    Het houden van elkaar straalden jullie beiden uit, ook het sterke karakter. Jij schrijft jouw ervaring, ook ik heb mijn ervaring, onze belevenissen lopen naast elkaar, jij als kind, ik als vrouw van Jack en
    moeder van jou. Ook onze vrienden, van ons, van jou, bleven graag komen. Ze kookten, we aten met z’n allen, dronken een glas wijn.
    Dit was een bijzondere tijd om nu nog aan terug te denken❤️

    1. Githa, prachtig geschreven. Zo liefdevol en ontroerend. Terwijl onze huidige lockdown reversibel lijkt, was die van je vader niet reversibel, hoezeer hij ook zijn best deed. Door de warme herinneringen die je koestert aan je vader, blijft hij voortleven. Fijn dat je jouw verhaal wilde delen. Jouw vader en moeder ken ik nog uit de tijd van voor hun trouwen. Ik wens jou, je gezin en je moeder een fijne jaarwisseling toe en een voorspoedig en gezond 2021.

    1. Wat een bijzonder en liefdevol blog Githa.
      Wij hebben een korte periode mogen delen in de warmte van jouw ouders en kijken hier met bewondering en respect op terug.
      Mooi dat je dit blog deelt in deze tijd en ja … waar zeuren we over.
      Ik wens jou en je moeder een mooie jaarwisseling en vooral een liefdevol 2021.
      Annemieke Janssen (voorheen Samson!)

  3. Lieve Giet,

    Wat een prachtig inspirerend verhaal en wat een bewondering heb ik – nog steeds – voor jullie als gezin. Die oerwens om het mooiste uit het leven te halen heeft hij gelukkig aan jullie doorgegeven.

    Liefs Minke

  4. Wat was je vader een bijzonder man. Ik kijk met veel plezier terug op de dagen die ik bij jullie heb mogen doorbrengen.
    Altijd positief en veel humor is hetgeen me bij is gebleven.
    Mooi geschreven lieve Githa!

  5. Bijzonder ontroerend Githa, zo mooi verwoord met een duidelijke boodschap in deze Corona tijd.
    Via Nell hebben we Jack vaak mogen “ontmoeten” via haar vele dierbare herinneringen die zij met ons wilde delen.
    Dank dat jij ons via jouw blog mee hebt genomen in jouw mooie herinneringen aan Jack.

  6. Wat prachtig geschreven Githa!
    En wat mooi dat je in zo weinig woorden en zo liefdevol zijn veelzeggende boodschap met ons deelt. All you need is love!
    Dank je wel.

Laat een reactie achter aan Matthijs Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *